Al-Baqara • KURD-TAFSIR-REBAR
﴿ وَأَتِمُّوا۟ ٱلْحَجَّ وَٱلْعُمْرَةَ لِلَّهِ ۚ فَإِنْ أُحْصِرْتُمْ فَمَا ٱسْتَيْسَرَ مِنَ ٱلْهَدْىِ ۖ وَلَا تَحْلِقُوا۟ رُءُوسَكُمْ حَتَّىٰ يَبْلُغَ ٱلْهَدْىُ مَحِلَّهُۥ ۚ فَمَن كَانَ مِنكُم مَّرِيضًا أَوْ بِهِۦٓ أَذًۭى مِّن رَّأْسِهِۦ فَفِدْيَةٌۭ مِّن صِيَامٍ أَوْ صَدَقَةٍ أَوْ نُسُكٍۢ ۚ فَإِذَآ أَمِنتُمْ فَمَن تَمَتَّعَ بِٱلْعُمْرَةِ إِلَى ٱلْحَجِّ فَمَا ٱسْتَيْسَرَ مِنَ ٱلْهَدْىِ ۚ فَمَن لَّمْ يَجِدْ فَصِيَامُ ثَلَٰثَةِ أَيَّامٍۢ فِى ٱلْحَجِّ وَسَبْعَةٍ إِذَا رَجَعْتُمْ ۗ تِلْكَ عَشَرَةٌۭ كَامِلَةٌۭ ۗ ذَٰلِكَ لِمَن لَّمْ يَكُنْ أَهْلُهُۥ حَاضِرِى ٱلْمَسْجِدِ ٱلْحَرَامِ ۚ وَٱتَّقُوا۟ ٱللَّهَ وَٱعْلَمُوٓا۟ أَنَّ ٱللَّهَ شَدِيدُ ٱلْعِقَابِ ﴾
“AND PERFORM the pilgrimage and the pious visit [to Mecca] in honour of God; and if you are held back, give instead whatever offering you can easily afford. And do not shave your heads until the offering has been sacrificed; but he from among you who is ill or suffers from an ailment of the head shall redeem himself by fasting, or alms, or [any other] act of worship. And if you are hale and secure, then he who takes advantage of a pious visit before the [time of] pilgrimage shall give whatever offering he can easily afford; whereas he who cannot afford it shall fast for three days during the pilgrimage and for seven days after your return: that is, ten full [days]. All this relates to him who does not live near the Inviolable House of Worship. And remain conscious of God, and know that God is severe in retribution.”
{فەرمان كردن بە حەجو عومرە} [ وَأَتِمُّوا الْحَجَّ وَالْعُمْرَةَ لِلَّهِ ] پیاوێك هاته خزمهت پێغهمبهر صلی الله علیه وسلم وتی چۆن عومره بكهم خوای گهوره ئهم ئایهتهی دابهزاند: حهج و عومره ههردووكی بهیهكهوه تهواو بكهن بۆ خوای گهوره [ فَإِنْ أُحْصِرْتُمْ ] ئهگهر ڕێگریتان لێ كرا له چوونه ناو مهككه بههۆی نهخۆشی یان دوژمنهوه [ فَمَا اسْتَيْسَرَ مِنَ الْهَدْيِ ] ئهوه چهندێك له تواناتان ههبوو (ههدی) و ئاژهڵ لهگهڵ خۆتاندا بهرن له حوشترو مانگاو مهڕو بزن بۆ ئهوهی له مهككهدا سهری ببڕن [ وَلَا تَحْلِقُوا رُءُوسَكُمْ حَتَّى يَبْلُغَ الْهَدْيُ مَحِلَّهُ ] وه ئهو كهسانهی كه له ئیحرامدان سهر مهتاشن تا ئهو ئاژهڵانه ئهگاته شوێنی خۆی [ فَمَنْ كَانَ مِنْكُمْ مَرِيضًا أَوْ بِهِ أَذًى مِنْ رَأْسِهِ فَفِدْيَةٌ مِنْ صِيَامٍ أَوْ صَدَقَةٍ أَوْ نُسُكٍ ] ئهگهر كهسێك له ئێوه نهخۆش بوو یان ئازاری لهسهریدا ههبوو وه سهری تاشی ئهوه ئهبێ فیدیهیهك بدات: یان سێ ڕۆژ بهڕۆژوو بێ یان شهش فهقیر تێر بكات یان ئاژهڵێك سهر ئهبڕێ و ئهیكاته خێر به ئارهزووی خۆی، ئهم ئایهته لهسهر (كهعبی كوڕی عوجره) دابهزی [ فَإِذَا أَمِنْتُمْ ] ئهگهر ئهمن و ئاسایش ههبوو ڕێگری نهكران له چوونه ناو مهككه [ فَمَنْ تَمَتَّعَ بِالْعُمْرَةِ إِلَى الْحَجِّ ] ههر كهسێك (تهمهتوعی) كرد واته: عومرهی له مانگهكانی حهجدا كردو لهوێ مایهوهو ئیحرامی شكاند له مهككهو دوای ئهوه ئیحرامی بهستهوه بۆ حهج [ فَمَا اسْتَيْسَرَ مِنَ الْهَدْيِ ] ئهوه بۆ ئهو ئیحرام شكاندنهی ئهویش ئاژهڵێك سهرئهبڕێ [ فَمَنْ لَمْ يَجِدْ ] ئهگهر كهسێك ئاژهڵی پێ نهبوو یان پارهی نهبوو [ فَصِيَامُ ثَلَاثَةِ أَيَّامٍ فِي الْحَجِّ ] ئهوه سێ ڕۆژ بهڕۆژوو ئهبێ له كاتی حهجدا له ڕۆژهكانی حهجدا لهو كاتهی كه دهست ئهكات به ئیحرام ههتا ڕۆژی جهژنی قوربان، وه ئهگهر كاتی نهبوو ئهتوانێ (أَيَّامُ التَّشْرِيق)یش دووهم و سێیهم و چوارهم ڕۆژی جهژنیش بهڕۆژوو بێت لهوێ [ وَسَبْعَةٍ إِذَا رَجَعْتُمْ ] وه حهوت ڕۆژیش كه گهڕانهوه [ تِلْكَ عَشَرَةٌ كَامِلَةٌ ] ئهمه ده ڕۆژی تهواو بۆ ئهوهی كهس وا نهزانێ ئارهزووی خۆته سێ ڕۆژ لهوێ بهڕۆژوو بیت یا حهوت كه گهڕایتهوه، نهخێر سێ لهوێ و حهوت كه گهڕایتهوه ئهكاته ده ڕۆژی تهواو [ ذَلِكَ لِمَنْ لَمْ يَكُنْ أَهْلُهُ حَاضِرِي الْمَسْجِدِ الْحَرَامِ ] ئهمه بۆ كهسێكه كه خهڵكی مهككهو دهوروبهری مهككه نهبێ ئههلی حهرهم نهبێ [ وَاتَّقُوا اللَّهَ وَاعْلَمُوا أَنَّ اللَّهَ شَدِيدُ الْعِقَابِ (١٩٦) ] وه تهقوای خوای گهوره بكهن وه بزانن كه سزای خوای گهوره یهكجار سهخته.