﴿ حُرِّمَتْ عَلَيْكُمُ ٱلْمَيْتَةُ وَٱلدَّمُ وَلَحْمُ ٱلْخِنزِيرِ وَمَآ أُهِلَّ لِغَيْرِ ٱللَّهِ بِهِۦ وَٱلْمُنْخَنِقَةُ وَٱلْمَوْقُوذَةُ وَٱلْمُتَرَدِّيَةُ وَٱلنَّطِيحَةُ وَمَآ أَكَلَ ٱلسَّبُعُ إِلَّا مَا ذَكَّيْتُمْ وَمَا ذُبِحَ عَلَى ٱلنُّصُبِ وَأَن تَسْتَقْسِمُوا۟ بِٱلْأَزْلَٰمِ ۚ ذَٰلِكُمْ فِسْقٌ ۗ ٱلْيَوْمَ يَئِسَ ٱلَّذِينَ كَفَرُوا۟ مِن دِينِكُمْ فَلَا تَخْشَوْهُمْ وَٱخْشَوْنِ ۚ ٱلْيَوْمَ أَكْمَلْتُ لَكُمْ دِينَكُمْ وَأَتْمَمْتُ عَلَيْكُمْ نِعْمَتِى وَرَضِيتُ لَكُمُ ٱلْإِسْلَٰمَ دِينًۭا ۚ فَمَنِ ٱضْطُرَّ فِى مَخْمَصَةٍ غَيْرَ مُتَجَانِفٍۢ لِّإِثْمٍۢ ۙ فَإِنَّ ٱللَّهَ غَفُورٌۭ رَّحِيمٌۭ ﴾

“FORBIDDEN to you is carrion, and blood, and the flesh of swine, and that over which any name other than God's has been invoked, and the animal that has been strangled, or beaten to death, or killed by a fall, or gored to death, or savaged by a beast of prey, save that which you [yourselves] may have slaughtered while it was still alive; and [forbidden to you is] all that has been slaughtered on idolatrous altars. And [you are forbidden] to seek to learn through divination what the future may hold in store for you: this is sinful conduct. Today, those who are bent on denying the truth have lost all hope of [your ever forsaking] your religion: do not, then, hold them in awe, but stand in awe of Me! Today have I perfected your religious law for you, and have bestowed upon you the full measure of My blessings, and willed that self-surrender unto Me shall be your religion. As for him, however, who is driven [to what is forbidden] by dire necessity and not by an inclination to sinning -behold, God is much-forgiving, a dispenser of grace.”

{حەرامكراوەكان} [ حُرِّمَتْ عَلَيْكُمُ الْمَيْتَةُ ] ئه‌وانه‌ی كه‌ له‌سه‌رتان حه‌رامه‌ مرداره‌وه‌ بووه‌ ته‌نها ماسی و كولله‌ نه‌بێت [ وَالدَّمُ ] وه‌ خوێن له‌سه‌رتان حه‌رامه‌ كه‌ بیخۆن ته‌نها جه‌رگ و سپڵ نه‌بێت [ وَلَحْمُ الْخِنْزِيرِ ] وه‌ گۆشتی به‌راز به‌هه‌موو شێوازێك حه‌رامه‌ [ وَمَا أُهِلَّ لِغَيْرِ اللَّهِ بِهِ ] وه‌ ئه‌وه‌ی كه‌ بۆ غه‌یری خوا سه‌رئه‌بڕێ له‌سه‌ر بته‌كان و ناوی غه‌یری خوای له‌سه‌ر ئه‌هێنرێ هه‌مووی حه‌رامه‌ بیخۆن [ وَالْمُنْخَنِقَةُ ] وه‌ ئه‌و ئاژه‌ڵانه‌ی كه‌ ئه‌خنكێنرێن ئیتر خۆیان ئه‌خنكێن یان مرۆڤ ئه‌یانخنكێنێ ئه‌مه‌ حه‌رامه‌ [ وَالْمَوْقُوذَةُ ] وه‌ ئه‌و ئاژه‌ڵانه‌ی كه‌ بریندار ئه‌بن به‌ به‌رد یان به‌ چه‌قۆ یان به‌ هه‌ر شتێكی ترو مردار ئه‌بنه‌وه‌ به‌بێ ئه‌وه‌ی سه‌رببڕێن ئه‌ویش حه‌رامه‌ [ وَالْمُتَرَدِّيَةُ ] وه‌ ئه‌و ئاژه‌ڵانه‌ی كه‌ له‌سه‌ر شاخێك یان له‌سه‌ر شوێنێكی به‌رز به‌ر ئه‌بنه‌وه‌ یان ئه‌كه‌ونه‌ ناو بیره‌وه‌ مردار ده‌بنه‌وه‌ به‌بێ سه‌ربڕین ئه‌وانیش حه‌رامه‌ [ وَالنَّطِيحَةُ ] وه‌ ئه‌و ئاژه‌ڵانه‌ی كه‌ شه‌ڕه‌ شاخ و شۆق ئه‌كه‌ن ئه‌ویش به‌بێ سه‌ربڕین حه‌رامه‌ كه‌ مردار ببنه‌وه‌ [ وَمَا أَكَلَ السَّبُعُ ] وه‌ ئه‌وه‌ی كه‌ دڕنده‌كان بیخوات وه‌كو شێرو پڵنگ و گورگ به‌بێ سه‌ربڕین مردار ئه‌بنه‌وه‌ ئه‌وانیش حه‌رامه‌ بۆ ئێوه‌ بیخۆن [ إِلَّا مَا ذَكَّيْتُمْ ] ته‌نها له‌مانه‌ی كه‌ باسمان كرد ئه‌وه‌ی فریا بكه‌ون و روحى له‌به‌ر مابێت و سه‌ری ببڕن ئه‌وه‌ حه‌ڵاڵه‌ [ وَمَا ذُبِحَ عَلَى النُّصُبِ ] وه‌ ئه‌وه‌ی بۆ بته‌كان سه‌رئه‌بڕێ بۆ به‌گه‌وره‌زانینیان ئه‌ویش به‌هه‌مان شێوه‌ حه‌رامه‌ [ وَأَنْ تَسْتَقْسِمُوا بِالْأَزْلَامِ ] وه‌ تیروپشكیش كه‌ له‌ سه‌رده‌مى نه‌فامیدا ئه‌یانكرد حه‌رامه‌: كه‌ سێ داریان ئه‌هێنا له‌ یه‌كیان ده‌یاننووسی بیكه‌، له‌ یه‌كیان ده‌یاننووسی مه‌یكه‌، له‌ یه‌كێكیان هیچیان نانوسی، ئه‌گه‌ر ئه‌وه‌ی بیكه‌ بهاتایه‌ته‌وه‌ ئیشه‌كه‌یان ئه‌كرد سه‌فه‌ر بوایه‌ جه‌نگ بوایه‌ هه‌ر شتێك بوایه‌، وه‌ ئه‌گه‌ر ئه‌وه‌ی كه‌ مه‌یكه‌ ده‌ربچوایه‌ ئه‌وا ئیشه‌كه‌یان نه‌ئه‌كرد، وه‌ ئه‌گه‌ر سپیه‌كه‌ ده‌ربچووایه‌ ئه‌وا دووباره‌یان ئه‌كرده‌وه‌ تا یه‌كێك له‌و دووانه‌ ده‌رئه‌چوو، ئه‌میش هه‌ر حه‌رامه‌و ئیشی سه‌رده‌می نه‌فامییه‌ له‌به‌ر ئه‌وه‌ی بانگه‌شه‌ی زانیارى غه‌یبی تیایه‌ وه‌ به‌شێكه‌ له‌ فاڵچیه‌تی، له‌ ئیسلامدا له‌ جیاتى ئه‌مه‌ نوێژى (ئیستیخاره‌) دانراوه‌ [ ذَلِكُمْ فِسْقٌ ] ئه‌مانه‌ی كه‌ باسمان كرد هه‌مووی فسق و له‌ڕێده‌رچوون و حه‌رام و تاوانه‌ [ الْيَوْمَ يَئِسَ الَّذِينَ كَفَرُوا مِنْ دِينِكُمْ ] ئه‌مڕۆ كافران بێ ئومێد بوونه‌ له‌ دینه‌كه‌ی ئێوه‌ كه‌ بتانگه‌ڕێننه‌وه‌ بۆ سه‌ر دینی خۆیان [ فَلَا تَخْشَوْهُمْ وَاخْشَوْنِ ] ئێوه‌ له‌وان مه‌ترسێن كه‌ زاڵبن به‌سه‌رتانداو ته‌نها له‌ من بترسێن من سه‌رتانده‌خه‌م به‌سه‌ریانداو پشتیوانتانم [ الْيَوْمَ أَكْمَلْتُ لَكُمْ دِينَكُمْ ] ئه‌مڕۆ دینه‌كه‌ی خۆم بۆتان ته‌واو كرد، هه‌رگیز پێویستتان به‌ زیاده‌ نابێت بیهێننه‌ ناو دینه‌كه‌تانه‌وه‌، وه‌ ئاشكرام كرد به‌سه‌ر هه‌موو دینه‌كاندا، (ئه‌م ئایه‌ته‌ به‌ڵگه‌یه‌ له‌سه‌ر ئه‌وه‌ى بیدعه‌ى حه‌سه‌نه‌ له‌ دیندا نیه‌، (ئیمامى مالیك) ده‌فه‌رمێت: (هه‌ركه‌سێك له‌ ئیسلامدا بیدعه‌یه‌ك بكات و بڵێت حه‌سه‌نه‌یه‌ ئه‌وا بڕیارى ئه‌وه‌ى داوه‌ كه‌ پێغه‌مبه‌رى خوا- صلى الله عليه وسلم - خیانه‌ت و ناپاكى له‌م دینه‌ كردووه‌، چونكه‌ خواى گه‌وره‌ ده‌فه‌رمێت: ئه‌مڕۆ من دینه‌كه‌ى خۆمم بۆتان ته‌واو كرد، بۆیه‌ ئه‌وه‌ى ئه‌و رۆژه‌ دین نه‌بووبێت ئه‌مرۆیش دین نیه‌، وه‌ ئه‌م ئایه‌ته‌ى خوێنده‌وه‌و كردى به‌ به‌ڵگه‌ له‌سه‌ر قسه‌كه‌ى) له‌ پاش ئه‌م ئایه‌ته‌ هیچ حه‌ڵاڵ و حه‌رامێك دانه‌به‌زى [ وَأَتْمَمْتُ عَلَيْكُمْ نِعْمَتِي ] وه‌ نیعمه‌تی خۆم ته‌واو ڕژاند به‌سه‌رتاندا به‌وه‌ی كه‌ مه‌ككه‌م بۆ ئازاد كردن و به‌سه‌ر كافراندا زاڵم كردن [ وَرَضِيتُ لَكُمُ الْإِسْلَامَ دِينًا ] وه‌ ڕازی بووم كه‌ ئیسلام دینی ئێوه‌ بێ تا ڕۆژی قیامه‌ت، وه‌ ئێوه‌یش رازى بن كه‌ دینتان بێت، ئه‌مه‌ دوا ئایه‌ت بووه‌ له‌ قورئانی پیرۆز دابه‌زی له‌ (حَجَّةُ الْوَدَاع) له‌ حه‌جی ماڵئاوایی له‌ ڕۆژی عه‌ره‌فه‌ له‌ ڕۆژی جومعه‌دا كه‌ پێغه‌مبه‌رى خوا- صلى الله عليه وسلم - به‌ پێوه‌ راوه‌ستا بوو، وه‌هه‌شتاو یه‌ك رۆژ پاش ئه‌م ئایه‌ته‌ كۆچى دوایى كرد [ فَمَنِ اضْطُرَّ فِي مَخْمَصَةٍ ] وه‌ هه‌ر كه‌سێك ناچار بوو ناچاری و برسیه‌تی وای لێكرد كه‌ مرداره‌وه‌بوو یان ئه‌و شتانه‌ی كه‌ حه‌رامه‌ بیخوات ئه‌وا دروسته‌، به‌ڵكو ئه‌گه‌ر له‌ برسا بمرێت ئه‌وكاته‌ واجبه‌ له‌سه‌رى بیخوات [ غَيْرَ مُتَجَانِفٍ لِإِثْمٍ ] به‌ڵام به‌مه‌رجێك مه‌به‌ستی ئه‌وه‌ نه‌بێ كه‌ سه‌رپێچی خوای گه‌وره‌ بكات و بۆ تاوان بیخوات به‌ڵكو له‌ ناچاریدا بیخوات [ فَإِنَّ اللَّهَ غَفُورٌ رَحِيمٌ (٣) ] ئه‌وه‌ به‌ دڵنیایى خوای گه‌وره‌ زۆر لێخۆشبوو به‌به‌زه‌ییه‌.